News

Politici, uw visie op ‘Global Netherlands’ is nodig

Development Policy,News11 Mar 2021The Broker

This commentary was developed to be published in the Dutch press. As such, it is available in Dutch only. The piece was featured in AD on 11 March 2021.

Hoewel de huidige coronacrisis onze wederzijdse afhankelijkheid met de rest van de wereld treffend illustreert, wordt de Nederlandse publieke opinie opvallend genoeg met een eenzijdige blik op het buitenland opgezadeld. Niet alleen door onze op het binnenland gerichte aanpak van de coronacrisis, maar ook door het gebrek aan visie over hoe Nederland zich tot mondiale vraagstukken moet verhouden. In voorbereiding op de Brexit vatte het Verenigd Koninkrijk haar visie samen in de slogan: ‘Global Britain’. Duidend op een land dat een geglobaliseerde wereld met zelfverzekerdheid tegemoet treedt en weet wat het bijdraagt als internationale speler. Wij betogen dat een vergelijkbare visie voor Nederland nodig is: Global Netherlands.

De huidige wereld wordt gekarakteriseerd door grensoverschrijdende vraagstukken zoals klimaatverandering, internationale migratie en toenemende voedselonzekerheid voor een groeiende wereldbevolking. Tegelijkertijd ontstaat een nieuw geopolitiek klimaat met de opkomst van China en andere wereldmachten. Voor een land als Nederland, afhankelijk van het buitenland voor zijn welvaart en welzijn, is het essentieel om zich proactief tot deze ontwikkelingen te verhouden.¹ Het Nederlandse publiek staat hiervoor open. Recent onderzoek van het SCP laat zien dat 60% van de Nederlanders mondiaal georiënteerd is, ten opzichte van 15% die met name nationaal georiënteerd zijn.² Toch blijft in het publiek debat een kunstmatig onderscheid tussen binnen- en buitenland beleid de norm.

“Een integrale visie op hoe binnen- en buitenlands beleid verweven is en hoe Nederland zich mondiaal positioneert ontbreekt.”

Wij zien weliswaar verkiezingsprogramma’s, waarin onderwerpen als buitenlandse handelskansen, ontwikkelingsverplichtingen en defensie behandeld worden. Echter, een integrale visie op hoe binnen- en buitenlands beleid verweven is en hoe Nederland zich mondiaal positioneert ontbreekt. Deze lacune vertaalt zich helaas door. Zo spreekt de recente evaluatie over implementatie van de Sustainable Development Goals binnen Nederland van een gebrekkig ambitieniveau bij de Rijksoverheid, waar het nastreven van internationale doelen in nationaal beleid door beleidsmakers wordt afgedaan als een ‘ver van mijn bed show’.³ Het resultaat van zo’n naar binnen gerichte blik is dat in het publieke debat het enorme belang van de EU, en de rol die Nederland hierin speelt, wordt onderbelicht. Terwijl een relatieve afname van de Nederlandse bijdrage aan ontwikkelingssamenwerking wordt gerechtvaardigd.

Dit gaat ten koste van Nederlandse belangen op de lange termijn. Het maakt de weg niet alleen moeilijker om uit deze pandemie te komen – en toekomstige pandemieën te voorkomen – maar kost Nederland op termijn ook onnodig aan verdienvermogen, invloed en gezag. De Nederlandse politiek zou daarom de Covid crisis als game-changer moeten beschouwen om een nieuwe, internationaal gerichte visie neer te zetten. Nederland heeft een uitstekende uitgangspositie om internationaal een leidende rol te spelen in duurzame oplossingen voor grote mondiale vraagstukken. Bijvoorbeeld met onze kennis en expertise op het gebied van water, voedsel, logistiek en high tech. Voortbouwend op onze langjarige ontwikkelingsbijdragen en investeringen op deze gebieden kan bijgedragen worden aan de transformatie van deze sectoren in opkomende economieën. Dit was ook de boodschap van premier Mark Rutte tijdens het Wereld Economic Forum dit jaar, toen hij de komst van een mondiaal centrum voor voedselinnovatie naar Nederland aankondigde.⁴

Het uitdragen van een visie op Global Netherlands vergt een breed draagvlak in de Nederlandse politiek voor internationale oplossingen, samenwerking en Nederlands internationaal leiderschap. Dit vraagt een debat over de onderlinge verbondenheid tussen binnen- en buitenlands beleid en over de zaken waar Nederland internationaal gezien onmisbaar is en waar het voor Nederland cruciaal is om pro-actief leiderschap te tonen door inzet op internationale samenwerking. Juist op die uitdagingen waar verantwoordelijkheid moet worden genomen voor oplossingen en keuzes die complex van aard zijn, maar essentieel voor een duurzame toekomst zoals circulaire economie, internationale rechtsorde, klimaatbestendigheid, vrouwenrechten, duurzame voedselsystemen en eerlijke handelsrelaties.

“Een proactieve aanpak van grensoverschrijdende vraagstukken levert Nederland op lange termijn meer winst dan nadeel op.”

Daarom doen wij een oproep aan Nederlandse politici: Gebruik in aanloop naar de verkiezingen en formatie de lessen van de coronacrisis om te laten zien wat binnen de wetenschap en beleidskringen al jaren de consensus is: een proactieve aanpak van grensoverschrijdende vraagstukken levert Nederland op lange termijn meer winst dan nadeel op. De Nederlandse burger verdient actief publiek debat over de binnenlandse implicaties van een te zwakke rol van Nederland in het buitenland, en de kansen die er juist liggen in het spelen van een voortrekkersrol via een integraal verweven binnen- en buitenlands beleid.

Myrtille Danse (Netherlands Food Partnership), Hedwig Bruggeman (consortiumpartner NFP), Saskia Hollander (The Broker, consortiumpartner NFP), Bart Romijn (Partos), Ruerd Ruben (emeritus hoogleraar Wageningen Universiteit & Research)

Politici, uw visie op ‘Global Netherlands’ is nodig

Footnotes